Dyrektywa NIS2 - czym jest?
Dyrektywa NIS2 to inicjatywa Unii Europejskiej, której celem jest odpowiedź na wzrastające ryzyko cyberataków, poprzez podniesienie poziomu ochrony cyfrowej w krajach członkowskich. Nowe regulacje nakładają na firmy obowiązek wdrożenia skutecznych środków bezpieczeństwa oraz procedur szybkiego reagowania na sytuacje awaryjne, a także obowiązek raportowania incydentów. Główne założenie NIS2 to nie tylko wzmacnianie obrony cyfrowej, ale też usprawnienie współpracy między państwami UE.
Przepisy dyrektywy zostały wprowadzone dnia 16 stycznia 2023 roku. Termin implementacji nowych wymagań wskazany przez UE minął już 17 października 2024 roku. W polskim prawie przepisy zaczną obowiązywać jednak dopiero po nowelizacji o Ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa – Ministerstwo Cyfryzacji zapowiada wejście w życie przepisów w pierwszym kwartale 2025 roku.
Kogo dotyczy NIS2
Dyrektywa obejmuje szeroki zakres organizacji, które mają znaczący wpływ na bezpieczeństwo i stabilność społeczną. Przepisy dotyczą głównie średnich i dużych przedsiębiorstw – czyli tych, które zatrudniają co najmniej 50 pracowników i/lub osiągają roczny obrót powyżej 10 milionów Euro.
Branże objęte przepisami:
Sektory kluczowe/ważne (w zależności od wielkości podmiotu):
- Energetyka
- Transport
- Bankowość
- Opieka zdrowotna
- Woda pitna, ścieki
- Infrastruktura cyfrowa, telekomunikacja
- Administracja publiczna (bez kryteriów wielkości podmiotu)
Sektory ważne:
- Usługi pocztowe i kurierskie
- Gospodarowanie odpadami
- Chemia – producenci oraz dystrybutorzy
- Żywność – producenci oraz dystrybutorzy
- Produkcja (wyroby medyczne; urządzenia elektryczne i elektroniczne; maszyny i urządzenia wykorzystywane w kluczowych sektorach, np. w energetyce, transporcie, zdrowiu itd.)
Warto zaznaczyć, że dyrektywa NIS2 może pośrednio dotknąć również firm, które same nie są bezpośrednio objęte przepisami. Dotyczy to sytuacji, w której takie przedsiębiorstwo zostanie uznane za kluczowego dostawcę usług dla organizacji objętych NIS2. Wówczas organizacja podlegająca regulacjom będzie zobligowana do przeprowadzenia odpowiedniej weryfikacji poziomu zabezpieczeń IT swojego dostawcy, aby zapewnić zgodność z wymogami bezpieczeństwa określonymi w dyrektywie.
Najważniejsze wymogi NIS2
Dyrektywa nakłada na organizacje szereg obowiązków, które mają na celu zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i ochronę przed cyberzagrożeniami. Do najistotniejszych wymagań należą:
Organizacje muszą regularnie oceniać ryzyko i wdrażać środki ochronne, aby minimalizować zagrożenia cybernetyczne.
Wymagane jest opracowanie planów szybkiego reagowania na incydenty, by zminimalizować skutki ataków i przywrócić normalne działanie.
Organizacje są zobowiązane do niezwłocznego zgłaszania cyberincydentów właściwym organom, co pozwala na skoordynowaną i efektywną reakcję na zagrożenie.
Firmy mają obowiązek chronić dane, zwłaszcza wrażliwe, przed nieautoryzowanym dostępem.
Organizacje muszą oceniać poziom bezpieczeństwa kluczowych dostawców.
Różnice w nadzorze i sankcjach dla podmiotów ważnych i kluczowych.
NIS2 wprowadza rozróżnienie w zakresie nadzoru i sankcji wobec podmiotów kluczowych i podmiotów ważnych. Obowiązki obu typów podmiotów są co do zasady takie same, ale różnią się intensywnością nadzoru oraz wysokością kar.
Konsekwencje braku zgodności z NIS2
Niespełnienie wymogów NIS2 wiąże się z poważnymi konsekwencjami, zwłaszcza finansowymi. Wysokość kar dla podmiotów kluczowych jest wyższa niż dla podmiotów ważnych, a sankcje mogą obejmować:
Wysokość grzywien za brak zgodności z wymogami NIS2 może wynieść nawet do 10 milionów euro lub 2% całkowitego rocznego obrotu globalnego organizacji – w zależności od tego, która z tych kwot jest wyższa. Kary te mają na celu zniechęcenie organizacji do ignorowania obowiązków związanych z cyberbezpieczeństwem.
W przypadku poważnych naruszeń firmy mogą spotkać się z dodatkowymi restrykcjami, jak ograniczenie działalności lub czasowe zawieszenie.
Dyrektywa przewiduje również możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności osób pełniących kluczowe funkcje zarządcze w przypadku poważnych naruszeń. Oznacza to, że członkowie zarządu lub osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo mogą odpowiadać osobiście za niedopełnienie wymogów NIS2.
Przestrzeganie wymogów NIS2 jest więc kluczowe dla uniknięcia kar i zapewnienia wysokiego poziomu ochrony cyfrowej w organizacji.
Korzyści z wdrożenia NIS2 dla firm
Wdrożenie wymogów NIS2 przynosi firmom wiele korzyści:
- Wyższy poziom bezpieczeństwa – Zaawansowane środki ochrony zmniejszają ryzyko cyberataków i ich skutków, wzmacniając odporność organizacji.
- Większe zaufanie klientów i partnerów – Dostosowanie do NIS2 świadczy o odpowiedzialnym podejściu do bezpieczeństwa, co poprawia reputację firmy.
- Utrzymanie ciągłości działania – Plany reagowania na incydenty pomagają uniknąć przestojów i szybko wrócić do normalnego funkcjonowania po zdarzeniach.
- Ograniczenie ryzyka finansowego – Zapewnienie zgodności z NIS2 pozwala uniknąć kar finansowych i zmniejsza koszty związane z cyberatakami.
Nasza propozycja wsparcia we wdrożeniu NIS2
Dostosowanie do wymogów NIS2 może być skomplikowane, dlatego oferujemy kompleksowe wsparcie na każdym etapie wdrożenia. Nasze usługi obejmują:
Rozpoczynamy od audytu stanu bezpieczeństwa organizacji oraz dokładnej analizy ryzyka. Celem jest identyfikacja istniejących luk w zabezpieczeniach oraz określenie, które obszary wymagają dostosowania do NIS2.
Na podstawie wyniku audytu tworzymy szczegółowy plan wdrożenia, określający cele, zadania, odpowiedzialności oraz harmonogram działań.
Implementacja nowych technologii ochrony, takich jak systemy monitorowania sieci, zaawansowane oprogramowanie zabezpieczające, mechanizmy kontroli dostępu oraz regularne tworzenie kopii zapasowych- działania te zwiększają odporność organizacji na cyberzagrożenia.
Przeprowadzamy szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa skierowane dla pracowników, obejmujące rozpoznawanie zagrożeń (np. phishing, socjotechnika) i zasady bezpiecznego korzystania z systemów oraz szkolenia strategiczne dla kadry zarządzającej.
Opracowujemy i wdrażamy kompleksowe procedury zapewniające skuteczne działanie w zakresie cyberbezpieczeństwa. Obejmują reagowanie na incydenty, skuteczne przywracanie systemów do pełnej funkcjonalności, zgłaszanie incydentów do instytucji nadzorczych oraz procedury weryfikacji kluczowych dostawców.
Stałe monitorowanie i udoskonalanie zabezpieczeń IT, aby dostosować je do nowych zagrożeń i utrzymać zgodność z przepisami NIS2.
Podsumowanie: Wyzwania i szanse związane z NIS2
Dyrektywa NIS2 wprowadza istotne wymogi, które stanowią wyzwanie dla organizacji, ale jednocześnie tworzą szansę na osiągnięcie wyższego poziomu bezpieczeństwa cyfrowego i wzmocnienie zaufania klientów oraz partnerów. Wdrożenie tych standardów to inwestycja w długoterminową stabilność cyfrową, dlatego zachęcamy do współpracy – pomożemy Państwu przejść przez cały proces zgodności z nowymi wymogami i zapewnić pełną ochronę w zmieniającym się środowisku cyfrowym.
